Vlak bij de Schuur verrijst de nieuwe hal. Vanaf het seizoen 23-24 is dat het onderkomen van ZZ Leiden. Wat kunnen de fans daar verwachten? Paul van der Bijl bekeek plattegronden, 3D-tekeningen en sprak met Sylvie van Beek en Dean Moran van Slangen+Koenis architecten, verantwoordelijk voor het ontwerp.
Waar staat die nieuwe hal nu precies? En waar komt de ingang?
Het nieuwe indoorsportcentrum ligt ingeklemd tussen de Boshuizerkade, de Telderskade en de Churchilllaan. De grond daar werd eerder gebruikt als voetbalveld. Voor degenen die niet zo bekend zijn met de straatnamen: als je met je rug naar de hoofdingang van de huidige Vijf Meihal staat, ga je linksaf, loop dan voorbij het gebouw naast de Schuur waar de business lounge, het zwembad en de sauna in zijn gevestigd, en je ziet de nieuwe hal. De hoofdingang van de nieuwe hal is aan de Telderskade, tegenover de sauna en de nieuwe vestiging van het Leonardo College. Minuutje lopen dus vanaf de huidige hal.
Is die hele hal voor ZZ Leiden?
Nee, het nieuwe sportcomplex bestaat uit twee sporthallen. Het gedeelte aan de kant van de Churchilllaan is de zogenoemde topsporthal, waar ZZ Leiden over een jaar zijn intrek neemt. Aan de kant van de Boshuizerkade is een hal voor de breedtesport, dus voor verenigingen en scholen. Vooral het Leonardo College en MBO Rijnland gaan daar gebruik van maken.
Hoe ziet de hal er aan de buitenkant uit?
Nou, best mooi. Zie de afbeeldingen op deze pagina. De architecten stonden voor een uitdaging, want in principe laat je in een sporthal geen direct licht van buiten toe. Je wilt niet dat Maarten Bouwknecht een driepunter mist omdat de zon in zijn gezicht schijnt. Of dat televisieploegen en fotografen met steeds wisselend licht te kampen hebben. “Maar we wilden er geen gesloten blokkendoos van maken, dus we hebben geprobeerd het gebouw zo transparant mogelijk te maken, bijvoorbeeld bij het horecagedeelte”, legt architect Sylvie van Beek uit. Haar collega Dean Moran: “En we gebruiken polycarbonaat, dat geen direct licht doorlaat van buiten naar binnen, maar wel de indruk geeft dat er ramen in het gebouw zitten.”
En de binnenkant, wat kunnen we daar verwachten?
Als je de hoofdingang aan de Telderskade binnenkomt, dan stap je de ontvangstruimte binnen. Die is best groot en heeft een ontvangstbalie en een garderobe. Als je linksaf slaat, loop je het horecagedeelte binnen. Die is ruim, en kan gesplitst worden in een deel voor de sponsors en een deel voor de supporters. Maar als er weer eens een Hollandse avond is voor fans én sponsors, dan kan gewoon de hele ruimte benut worden. En er is een terras! De rest van de begane grond wordt in beslag genomen door de breedtesporthal, kleedkamers voor de breedtesporthal, kantoren van ZZ Leiden, het Sport Medisch Centrum en allerlei andere multifunctionele ruimtes waar onder meer vergaderingen en bijeenkomsten gehouden kunnen worden. Als De Blauwe Brigade een avondje met de coach of een pubquiz wil organiseren, dan is daar dus plek voor.
Maar waar is die topsporthal dan?
Op de eerste etage. Als je de ontvangstruimte binnenkomt, zie je rechts een grote centrale trap die naar de hal gaat. Er zijn ook trappen naar de sporthal vanuit het horecagedeelte, dat pal onder de topsporthal ligt.
En hoe ziet de hal eruit? Behouden we de intieme sfeer van de Schuur?
Hoe het in de praktijk uitpakt is even afwachten, maar de tekeningen en de afbeeldingen zien er veelbelovend uit. Ook in de nieuwe hal zijn er houten uitschuiftribunes, die tot dicht bij het speelveld komen. Die hebben zitjes en lijken een stuk comfortabeler dan de houten tribunes die we nu hebben. Die uitschuiftribunes zijn aan alle vier de zijden van het speelveld. Iets hoger, maar nog altijd vrij dicht op het veld, zijn aan de lange zijden van het veld vaste zitplaatsen. Hieronder zie je een impressie van de nieuwe hal, vlak voor het voorstellen van de spelers. “Je krijgt daar echt wel het idee van een arena met rondom tribunes”, aldus architect Sylvie.
En hoeveel zit- en staanplaatsen heeft die nieuwe hal nu precies?
Ja, goeie vraag, daar is de afgelopen jaren veel over te doen geweest. ZZ Leiden wil graag een hal met minimaal 3000 plaatsen. Dat biedt de mogelijkheid om in de nieuwe hal wedstrijden voor de Basketball Champions League en interlands te spelen. De internationale basketballbond FIBA stelt als voorwaarde dat er minimaal 3000 toeschouwers bij die wedstrijden aanwezig moeten kunnen zijn. Maar de gemeente Leiden voelt daar niet voor, die vindt dat te duur en ook te complex worden, onder meer vanwege het gebrek aan voldoende parkeerruimte in de omgeving. Het gemeentebestuur stelde eind 2019 een budget beschikbaar voor een accommodatie voor 2000 toeschouwers. Uiteindelijk worden dat er nu 2435, waarbij er wel aanvullende eisen gelden voor parkeren als er meer dan 2000 bezoekers komen. Die 2435 plekken bestaan uit 2000 zitplaatsen, ongeveer 1150 op de uitschuifbare tribunes en 850 op de vaste tribunes. Dat is inclusief plekken voor rolstoelen. Daar kunnen dan een aantal keer per jaar nog 435 extra plaatsen aan worden toegevoegd, ruim 140 op uitschuifbare tribunes en bijna 300 sta-plaatsen rond het hele veld, boven de tribunes. Er kunnen dus maximaal 2435 toeschouwers in de hal. Voor wedstrijden in de FIBA Europe Cup is dat genoeg, daarvoor geldt die eis van 3000 plaatsen niet.
Dus nooit interlands en wedstrijden voor de Champions League in Leiden?
Nou… We legden de vraag voor aan architecten Sylvie en Dean: is het mogelijk om het aantal plaatsen alsnog uit te breiden naar 3000? Hun antwoord: ja, dat kan. “Maar dat gaat niet zo maar”, voegt Dean er glimlachend aan toe. Het huidige ontwerp voorziet in de mogelijkheid om achter de beide baskets later nog enkele honderden plaatsen toe te voegen. Daar komen dan een soort bakken, die permanent in het huidige gebouw ingepast kunnen worden. Maar dat kost uiteraard een forse duit. Bovendien moeten er volgens de gemeente bij dergelijke bezoekersaantallen extra maatregelen worden genomen, bijvoorbeeld als het gaat om verkeersdrukte en parkeren. “Een complex vraagstuk”, aldus Sylvie van Beek. ZZ Leiden-voorzitter Marcel Verburg is erg gefrustreerd dat de topsporthal niet de omvang krijgt die de club graag wil. Hij zinspeelde onlangs in het Leidsch Dagblad op de mogelijkheid dat ZZ Leiden in de toekomst verkast naar een nog te bouwen nieuwe hal in Valkenburg waar wél 3000 toeschouwers in kunnen.
Oké, nog even wat praktische vragen. Om met een belangrijke te beginnen: waar kunnen we een biertje of een cola halen tijdens wedstrijden? Moeten we daarvoor naar beneden, naar het horecagedeelte? En moeten we dan nog steeds zo lang in de rij staan?
Waarschijnlijk wordt dat beter dan nu. Want op de eerste etage zelf is ruimte voor maximaal drie plekken waar je bier en fris kunt krijgen. En uiteraard kun je ook beneden in het horecagedeelte wat te eten en te drinken krijgen. Hoe dat gaat is even afwachten, want je kunt wel genoeg biertaps en koelkasten neerzetten, maar voldoende personeel vinden om te bedienen is nogal een uitdaging op het ogenblik…
En hopelijk wat meer toiletten?
Ja, dat is in de huidige hal natuurlijk geen doen. In de nieuwe moderne hal zijn er gelukkig veel meer plekken om een plasje te plegen.
Krijgen de spelers nu eindelijk fatsoenlijke kleedkamers? Zitten ze in dezelfde kleedkamers als waar overdag de scholieren zich verkleden?
Nee, de topsporthal heeft eigen moderne kleedkamers op de eerste verdieping met aparte ruimtes voor medische verzorging. Kleedkamers kunnen dankzij schuifwanden zo nodig samengevoegd worden, dus als er weer eens een Turkse ploeg met acht assistent-coaches op bezoek komt, dan past iedereen er makkelijk in.
We lezen en horen overal over stijgende prijzen voor bouwmaterialen en energie. Is dit weer zo’n project dat een stuk duurder wordt dan begroot?
Daar lijkt het niet op. “We zijn in Leiden net op tijd begonnen met bouwen”, zeggen Sylvie en Dean. “Projecten die nu van start gaan pakken gauw zo’n 10 tot 20 procent duurder uit dan eerder begroot, door de plotseling hard gestegen kosten voor bouwmaterialen en energie.” Daarnaast was en is bij het ontwerp en de bouw veel aandacht voor duurzaamheid, klimaat en milieu. Het complex is ‘gasloos’ en krijgt de nodige zonnepanelen en een lucht-warmtepomp die voorzien in de elektriciteit en verwarming van het sportcentrum. Het complex produceert daardoor meer energie dan het gebruikt.
En als je met de auto komt, is er dan genoeg parkeerruimte?
Ja hoor. Het huidige parkeerterrein bij de oude Vijf Meihal blijft in gebruik en bij de nieuwe hal komen 60 extra parkeerplaatsen.
Verder nog iets te melden?
Een positieve noot tot besluit. Architecten Sylvie en Dean zijn blij met de belangstelling van De Blauwe Brigade voor de nieuwe hal. “Het ging de afgelopen jaren bijna alleen maar over het aantal stoeltjes. Terwijl Leiden echt een heel moderne, prachtige topsporthal krijgt, waar de club en de supporters trots op mogen zijn.”
Meer weten? De gemeente Leiden heeft een aparte website over de nieuw hal. Via een webcam kun je de bouw volgen. Je kunt daar ook meer informatie vinden over het nieuwe ijshal- en zwembadcomplex aan de Vliet. Het webadres: https://buitengewoonbinnensporten.nl/.
De website van Slangen+Koenis architecten met info over het project, vind je hier: https://www.slangenkoenis.nl/nl/project/indoor-sportcentrum-leiden/
Mooi initiatief en goede communicatie van de Blauwe Brigade met veel informatie. Toch jammer dat deze hal niet bij de top schaats en zwemaccomodatie is gebouwd. Waar meer mogelijkheden waren geweest voor capaciteit en parkeren. Een boulevard van de Sport.